Zijn cryptovaluta een goede belegging?

Je kon er de afgelopen maanden met geen mogelijkheid omheen, cryptovaluta. Maar na dit jaar record op record gebroken te hebben ging de cryptomarkt deze week plots met ruim 40% onderuit. Wat begon met een tweet van Elon Musk over het energieverbruik van Bitcoin verspreidde zich als een olievlek over de andere munten uit. Iets wat alleen op een computer netwerk bestaat, slecht gereguleerd is en met tientallen procenten op een dag omhoog én omlaag kan schieten. Je zou wel gek zijn om er geld in te steken. Of is de werkelijkheid misschien toch iets genuanceerder? Deze week bekijk ik cryptovaluta en welke rol het kan spelen in een beleggingsportefeuille.

Laten we beginnen bij het begin. Op 3 januari 2009 ontstonden de eerste Bitcoins op de gloednieuwe Blockchain. De kredietcrisis was in volle gang en de maatschappij was geschokt en woedend op de banken. Hoe hadden die het zo ver kunnen laten komen? Je zou het bijna vergeten als je nu naar de huizenmarkt kijkt, maar destijds stonden de meeste koopwoningen onder water. Bouwprojecten werden stilgelegd, personeel werd ontslagen en salarissen stagneerden. En dat allemaal omdat er in de financiële sector veel te veel langetermijnrisico's waren genomen voor kortetermijnwinsten.

De term cryptovaluta werd voor het eerst gebruikt in 1998 in een mailinglist. Het idee was om geld te maken en transacties te beheren met cryptografie in plaats van in beheer van een centrale autoriteit. Gedreven door de financiële crisis was het ruim tien jaar later dan echt zover. Een onbekende auteur publiceerde onder het pseudoniem Satoshi Nakamoto zijn whitepaper en een Proof-of-Concept voor de Bitcoin. In plaats van tussenpersonen te moeten vertrouwen was Bitcoin van het publiek en waren de transacties voor iedereen in te zien. Het idee was om geld en transacties van iedereen te maken. Niet meer onder controle van een kleine elite Centrale Bankiers en politici.

Maar het open karakter was niet het enige voordeel van Bitcoin. Ingebakken in de broncode van het netwerk zaten de spelregels voor de totale hoeveelheid Bitcoin die er ooit kunnen bestaan, hoe deze ontstaan en hoe men deze kan bemachtigen. Er zit een harde limiet van 21 miljoen aan het aantal Bitcoins wat ooit zal bestaan. Dit maakt de Bitcoin perfect bestand tegen inflatie. Ook de plek waar je een Bitcoin opslaat is uniek. Iedereen kan een digitale portemonnee aanmaken om Bitcoin in op te slaan. Je bent niet aangewezen op een bank om jouw munten veilig te bewaren.

Maar Bitcoin had niet alleen voordelen. Naarmate de munt populairder werd onder ideologen en hobbyisten nam ook het verkeer toe. En op de toegenomen hoeveelheid transacties was het netwerk eigenlijk niet berekend. Ook was Bitcoin alleen maar in staat om transacties op te slaan op de Blockchain.

Links en rechts ontstonden nieuwe cryptovaluta met allerlei nieuwe toepassingen. De meest bekende hiervan is Ethereum, een cryptovaluta met een ingebakken 'contracttaal'. Met Ethereum werd het mogelijk om contracten vast te leggen in computercode volgens exacte afspraken. Voorbij waren de dagen dat iemand je kon belazeren en je langs de rechter moest om je geld te vorderen. Met de Ethereum Smartcontracts was er maar één manier om aan je geld te komen: alle partijen moesten zich aan de afspraken in het contract houden.

Simpel gezegd zijn cryptovaluta dus netwerken van computercode die allerlei uitdagingen proberen op te lossen. Waar vroeger altijd 'betrouwbare' tussenpersonen nodig waren is met de komst van cryptovaluta het vertrouwen simpelweg ingebakken in het protocol. Van geld creëren, bankrekeningen aanhouden tot contracten afsluiten, bezit overdragen of zelfs logistieke processen volgen. Alles kan worden opgelost met een Blockchain. En dit is meteen een van de meest verwarrende dingen binnen de cryptowereld. De meeste cryptovaluta hebben namelijk weinig gemeen met echte valuta en meer met financiële en logistieke processen. De munt is vaak slechts een klein onderdeel van het netwerk en bedoeld als financiële motivatie om het grotere netwerk gezond te houden.

Nu we ongeveer weten wat cryptovaluta zijn kunnen we gaan kijken of en voor wie cryptovaluta geschikt zijn als belegging. Als jij op dit moment nog niets doet met je spaargeld zijn cryptovaluta niet de beste manier om te starten met aan je vermogen werken. Ook als je nog geen grip hebt op je uitgaven en je inkomsten kun je crypto beter links laten liggen. Spaargeld, obligaties, aandelen of vastgoed overslaan en direct in crypto duiken is alsof je wil starten met een 1200cc motor voordat je hebt leren fietsen. Het kan wel maar of het verstandig is ... laten we beginnen:

Heel belangrijk, als je op dit moment in de schulden zit en crypto als een manier ziet om van je schulden af te komen. Doe het alsjeblieft niet, dit staat bijna gelijk aan gokken met geld wat je eigenlijk niet kunt missen. Hetzelfde geldt voor bedragen lenen om in crypto te kunnen investeren. Blijf hier bij weg!

De kans is groot dat er nu al een cryptovaluta bestaat die een tegenhanger kan worden van edelmetalen en gebruikt kan worden als medium om vermogen in op te slaan. Of zelfs gebruikt kan worden als achterliggende bron van waarde voor digitale dollars, euro's of nieuwe valuta's. Vroeger hadden we de goudstandaard om de inflatie in toom te houden. In de toekomst kan dit wellicht terugkomen met een cryptomunt.

Ook kan het zo zijn dat van alle cryptomunten die nu bestaan er al een netwerk tussen zit wat in de toekomst een nieuwe techreus kan worden. Of zelfs nog beter, een netwerk waarop nieuwe techreuzen nieuwe producten kunnen bouwen. Stel je eens voor dat er een digitale versie van het Kadaster wordt uitgebracht waarbij alle burgers stemrecht hebben over hoe vastgoed van hand zou moeten wisselen, met volledige en goedkope transparantie voor alle marktpartijen. Goed idee? Geen idee, maar wel gaaf om over na te denken!

Slimmere mensen dan ik beweren al jaren dat cryptovaluta een grotere impact op de wereld zal hebben dan het internet. Of je het nu ziet als een inflatiehedge of durfinvestering in nieuwe technologie. Feit is dat de totale markt nog maar een fractie is van markten als goud, derivaten en e-commerce. En dat er dus nog een flinke waardestijging in het verschiet ligt. Ik ben van mening dat cryptovaluta geschikt zijn als belegging en dat het zelfs verstandig is om met een (klein) deel van je portefeuille te beleggen in deze markt.

Als je leest dat een investering tientallen procenten op en neer kan gaan in een dag ben je niet snel geneigd om het als belegging te zien. Bij velen maakt dit juist de gokker in ons wakker. De meeste beleggingen die tientallen procenten omhoog kunnen, kunnen evenveel procenten omlaag. Hoog risico, hoog rendement noemen we dat. Maar in het geval van cryptovaluta ligt dat net even anders.

Laten we het voorbeeld van de goudmarkt nog eens nemen. De totale globale goudmarkt ligt op bijna twaalf biljoen dollar. Niet te verwarren met het Engelse Billion wat wij een miljard noemen. Twaalf biljoen is 12.000 miljard dollar of ongeveer twaalf keer de jaaromzet van de Nederlandse economie! De Bitcoin heeft op het moment van schrijven een totale marktwaarde van 686 miljard dollar. Om tot dezelfde omvang als goud te komen zal het 17 keer over de kop moeten. Wat zou betekenen dat een Bitcoin in de toekomst 645.000 dollar per stuk waard kan worden.

In het ergste geval kan Bitcoin naar de nul. Een verlies van 100% van de waarde. Maar de potentiële stijging is anders dan bij een normaal aandeel niet maar een paar procenten in een week, maand of jaar, maar waarschijnlijk nog 17.000% in de komende tien jaar. Vanuit een risicomanagement perspectief gezien is dit een zwaar asymmetrische investering met een hoog risico maar een astronomische winst kans. En ditzelfde principe geldt ook voor andere cryptovaluta. De cryptomunt die een beter alternatief biedt voor de derivatenmarkt, een markt met een totale marktwaarde van circa 640 biljoen (dus nog eens 53 keer zo groot als de goudmarkt!), kan vast een leuk marktaandeel tegemoet zien. Maar welke cryptomunt dit zal zijn? Ik durf het je niet te vertellen.

Mijn generatie stamt nog net uit de tijd voor het internet. En ik heb bewust meegemaakt welke enorme veranderingen er in de afgelopen twintig jaar hebben plaatsgevonden. Waar we vroeger moesten inbellen op het internet en je er voornamelijk informatie kon vinden kun je nu met één klik een bestelling doen die zelfs dezelfde dag nog in huis is. Een eigen woning is voor veel van ons steeds verder buiten bereik en het pensioenstelsel is toe aan een grondige renovatie als wij er later zelf nog de vruchten van willen plukken.

Juist voor de generaties die te maken krijgen met de grootste uitdagingen van de 21^e eeuw denk ik dat het nuttig is om te investeren in nieuwe technologieën. We leven steeds langer en hebben ook meer arbeidsjaren tot onze beschikking om vermogen in op te bouwen. We kunnen het ons dus veroorloven om onze eerste arbeidsjaren te gebruiken voor beleggingen die een hoog risico en hoog rendement kennen. Voor mij geen obligaties of spaardeposito's met minder dan twee project rendement. Ik zit in vastgoed, mandjes aandelen en crypto.

Veel traditionele beleggers gruwelen nog van het idee van beleggen in crypto. Je kunt namelijk heel moeilijk bepalen wat de waarde van een nieuwe cryptomunt is. Bij een bedrijf zijn er allerlei methoden om vast te stellen wat het bedrijf waard is. Er worden omzet en kosten gemaakt. Hier volgen groei en investeringen uit. En als alles goed gaat wordt er winst gemaakt en dividend uitgekeerd.

De meeste van deze vliegers gaan niet op bij nieuwe cryptomunten. Vaak is het netwerk namelijk alleen de katalysator voor allerlei economische toepassingen. Neem bijvoorbeeld Starbucks. Zij willen in de toekomst het hele logistieke proces van koffieboon naar koffiekopje vast gaan leggen op het Ethereum netwerk. Hiermee hopen ze de Supplychain verder te optimaliseren en fraude grotendeels uit te bannen. Dit komt de marges ten goede waardoor consumentenprijzen kunnen zakken en de concurrentiepositie van Starbucks verbeterd. Het Ethereum netwerk maakt dit mogelijk, maar het economische proces vindt grotendeels plaats tussen de producenten, logistieke partners, Starbucks en de consument.

In de praktijk blijkt het nog heel moeilijk om de waarde die Starbucks haalt uit Ethereum te vertalen naar hoeveel het Ethereum netwerk en één Ether munt dan waard zouden moeten zijn. Ik ben benieuwd welke nieuwe waarderingsmethodes er zullen ontstaan in de toekomst om de traditionele belegger te helpen met het waarderen van cryptovaluta. Tot die tijd vermoed ik dat de traditionele belegger de munten links zal laten liggen.

De generatie die nu met pensioen is of op het punt staat om met pensioen te gaan heeft weinig reden om nu in cryptomunten te stappen. Alleen als je van plan bent om een groot deel van je vermogen aan je kinderen na te laten heeft dit type belegging nog zin. De waarde van cryptovaluta ligt namelijk nog grotendeels in de toekomst en de meeste cryptovaluta keren geen dividend uit om van te leven. Als aanvulling op je pensioen heeft het daarom weinig zin en om de bron van je oudedagvoorziening, die nu juist stabiel moet zijn, te diversificeren naar cryptovaluta kan een serieuze impact hebben op de hoeveelheid geld die je ieder jaar van je pensioen tot je beschikking hebt.

Dit antwoord zal voor iedereen verschillend zijn. Aanhangers van de All Weather portfolio methode van Ray Dalio en Tony Robbins weten dat ze voor ongeveer vijf procent in edelmetalen willen zitten. Een gedeelte van deze vijf procent zou je over kunnen hevelen naar cryptovaluta om als inflatiehedge te dienen.

Andere investeerders zetten heel erg in op groeibedrijven en nieuwe technologieën. Dit type investeerder staat waarschijnlijk ook open voor grotere schokken in de portfoliowaarde. Vaak hanteren ze een maximum percentage van de portfolio wat ze aan één positie mogen uitgeven. Mensen in deze categorie zie ik wel vijf tot vijftien procent van hun vermogen in cryptovaluta stoppen.

Alles boven de vijftien procent is naar mijn mening aan de hoge kant. De waarde van alle openbare aandelen ter wereld is ongeveer 95 biljoen dollar. En tegenwoordig zijn er zelfs al cryptobedrijven die naar de beurs zijn gegaan. De verhouding tot edelmetalen is ongeveer 8 euro aan aandelen voor elke euro goud. En 15% van je vermogen ligt zelfs al iets hoger. Investeer alleen meer dan dit percentage als je bereid bent de gok te nemen dat cryptovaluta ook een marktaandeel in de veel grotere krediet- en derivatenmarkten zal veroveren.

Vanaf hier zal ik je moeten teleurstellen. Net als bij aandelen ben ik geen expert in het vinden van parels en selecteer ik niet zelf mijn cryptovaluta. Ik investeer in de drie grootste munten van dit moment: de Bitcoin, Ethereum en Cardano en heb nog een klein plukje van een veelbelovend logistiek netwerk genaamd VeChain. Ook bij cryptovaluta is mijn voornemen om weinig te handelen en constant kleine plukjes bij te kopen.

Op het internet kun je talloze whitepapers en analyses vinden van allerlei cryptovaluta waar ik nog nooit van heb gehoord. Evenals beurzen waar je ze kunt kopen, methodes om ze op te slaan en manieren om je kapitaal nog verder te laten groeien door ze te Staken, of uit te lenen met DeFi dApps. Er gaat een wereld voor je open als je bereid bent om op onderzoek uit te gaan. Zelf probeer ik het globaal te snappen en volg ik verder de markt. Ik ben tevreden met slechts 17.000% in tien jaar tijd ;-)